Kalıp yarımlarının açılıp kapandığı ve kalıplanan ürünün açılma düzlemi üzerinde meydana gelen çizgiye "kalıp ayrım çizgisi (KAÇ)" denir. Plastik enjeksiyon kalıplarında en az bir veya daha fazla kalıp ayrım çizgisi bulunabilir.
Kalıp ayrım çizgileri
Kalıplanan ürünün şekil ve ebatlarına göre, kalıbın birden fazla açılma çizgisi bulunabilir. Açılma çizgisi sayısına göre de kalıplar birkaç parçaya ayrılır. Ayrıca kalıplanacak parçanın biçimi, üretim sayısı, parçaya verilecek eğim açısı, boyutsal toleranslar, enjeksiyonla kalıplama metodu, parçanın estetik görünüşü, ön kalıplama işlemleri, parça içerisine konulacak plastik taşıyıcılar, hava tahliye kanalı, parça kalınlığı, kalıplama boşluğu sayısı, yerleşim planı ve giriş kanalı tipine göre kalıp açılma çizgisi sayısı belirlenir.
Ürün üzerinde kalıp ayrım düzlemlerine dik eksenlerde figürler varsa, bunlara ters açılar (undercut) denir. Bu bölgelerin kalıplanabilmesi için "maça" adı verilen sistemler kullanılır.
Ürün ve kalıp geometrisi izin veriyorsa ve ters açı miktarı 0-6mm civarında ise esnek iç maçalar kullanılabilirler.
Aşağıda CUMSA tarafından tasarlanan bir maça sisteminin çalışma aşamaları gösterilmiştir.
|
|
1- Kalıp açık durumda, maça geride. |
2- Kalıp kapalı durumda. Maça yerine oturmuş. Ürün kalıp boşluğuna dolmuş. |
|
|
3- Kalıbın açılma anı. Açılı pim, maça yüzeyine çarparak, maçayı geriye çekiyor. |
4- Kalıp tamamen açılmış. Maça geriye çekilmiş. |
|
|
5- Ürün kalıptan düşüyor. |
6- Açılı pim, maça yüzeyine baskı uygulayarak, maçayı yerine doğru harekete zorluyor. |
|