Volkan Yıldırım Önder
Makine Mühendisi
www.volkanonder.blogcu.com
Şubat 2009, İstanbul

Benchmarking, Ar-Ge yapmanın en önemli süreçlerindendir.
Ar-Ge ve tasarım süreçleri konusunda yeterince bilgi sahibi olmayan ve mühendislik alt yapısı oluşmamış firmalar dahi bu süreci çok iyi bilirler.

Çoğunlukla işletmelerde başlangıçta Ar-Ge yöneticisi işletmenin sahibidir. İşletme sahibinin ürünlerle ilgili bilgi ve görgüsü işletmeyi kurarken rakiplerini incelemesinden ve ürünü üretmek için birçok soruyu sorup cevaplamasından gelir. Fuarlara katılır, rakipleri hakkında bilgi toplar, müşterilerinin taleplerini ve ürün hakkındaki görüşlerini dinler.

İşletme sahiplerinin ürünle ilgili bilgi birikimi karşısında firmaya yeni katılan çalışanların ürün hakkında ciddi eksiklikleri bulunabilmektedir. Bu bir süreçtir zamanla ürün ve rakipler konusunda işletmeye yeni katılan çalışanlarda bilgi birikimine sahip olacaklardır. Sistematik olarak çalışılırsa bu süreç çok kısa zamanda tamamlanacaktır.

Benchmarking kurumsallaşan firmalarda Ar-Ge tarafından yapılırsa ve kayıt altına alınırsa ürünle ilgili Benchmarking Süreci sistematik ve dinamik bir yapıya kavuşur.Firmaya yeni katılan personel bu sayede ürün ve rakiplerin teknik durumu hakkında çok kısa sürede eğitilerek istenen seviyeye getirilebilmektedir. Firma için bu çok büyük bir artıdır. Sistematik bir Benchmarking yaklaşımı çok daha verimli bir Ar-Ge ve Ür-Ge süreci demektir.

İşaretleri nasıl yargılarız?

Sektörden ve üründen bağımsız olarak sistematik olarak benchmarking için size birkaç öneride bulunacağım. Sektörünüze,ürününüzün özelliklerine, ihtiyaçlarınıza ve birikiminize uygun olarak etkin bir şekilde uygulayabileceğinizi düşünüyorum.

1- Rakipleri seçmek

Ürününüzle benzer özellikte üretim yapan birçok rakibiniz olabilir. Hepsini incelemek imkansız ve oldukça masraflıdır. Bunun için öncelikle kendinize uygun rakipleri seçmelisiniz. Seçim işlemi için rakiplerin pazar paylarını değerlendirmek aslında en kestirme yol olarak gözükmektedir. Fakat Pazar paylarına bakmak pazara yeni giren yada pazarlama konusunda yetersiz ve problem yaşayan firmaların ürünlerini gözden kaçırmanıza neden olabilir. Bu nedenle pazara yeni giren tüm ürünleri göz önünde bulundurmalısınız.

İnternet ,kataloglar,teknik dergiler,firmalara ait yayınlar vb kaynaklarla çalışmaya başlayabilirsiniz. Rakiplerim tablosu oluşturmak başlangıçta bize yön gösterecektir. Örnek olarak verdiğim tablodaki özelikleri ürününüzün ve işletmenizin özeliklerine göre düzenleyebilirsiniz.

Ürünü üretiyorsanız mevcut ürününüzü rakip gibi yazarak rakipleriniz arasında ki durumunuzu tespit etmelisiniz.Lakin yeni bir ürün tasarladığınızda da kendi ürününüzde rakipler arasında yerini almaktadır.
Rakibinizi seçmek sizi pazarda avantajlı hale getirecektir. Bu aşama aslında Pazar Ar-Ge için ilk adımdır. Pazar Ar-Ge pazarlama ve satış odaklı olarak müşteri taleplerini ön planda tutan Ar-Ge olarak tanımlanır.

2- Ürün temini

Rakiplerinizin ürünlerinin örneklerinin sizde bulunması önemlidir. Pazara yeni çıkan rakip modellerini de takip edip arşivinizi güncel tutmalısınız. Rakibinizin ürününü elde etmek için belli bir maddiyatı gözden çıkarmalısınız fakat rakiplerinizin yaşadığı tüm süreç ve sonuçları değerlendirmek için ürünü kullanarak aynı hataları yapmayarak bu maddiyatı çok kısa sürede geri kazanacaksınız.

3- Ürün testleri ve incelenmesi;

Ürünleri temininden sonra kesinlikle bir ekip çalışması yapılmalıdır. Zira bu çalışma sayesinde farklı görüşler ortaya atılacak tabiri caizse tam bir beyin fırtınası yaşanacaktır.Bu da ürününüz için ufkunuzu genişletecektir.

 İmkanlarınız dahilinde ürün için gerekli kontrolleri yaparak istediğiniz standartların ve şartnamelerin belirtildiği bir tablo oluşturarak saklamalı ve güncellemelisiniz.

Örnek olarak verdiğim tablodaki özelikleri ürününüze ve işletmenizin özeliklerine göre artırıp azaltabilirisiniz.

Rakip ürünü söküp incelemeye başlamadan önce tüm test ve kontrollerini tamamlamalısınız. Sökülüp takılmış ürünle yapılan testler yanlış sonuçlar elde etmenize neden olabilir.

Rakip bunu neden yapmış? Yargılama

Yapılan incelemeler aslında kendi ürünümüzde iyileştirmeler yapmak, yeni ürünü tasarlamak için yeterlidir. Fakat yargılama aşamasından kaçmak ürünümüz için rakiplerin taklidi olmaya neden olmaktadır. Bu yüzden süreci değerli hale getiren ve en önemli getiriyi sağlayan aşama üründe yapılan işlemlerin niçin yapıldığını yargılamaktır.

Örnek tablodaki gibi bu özelikler ortaya konmalı ve daha yüksek performans daha düşük maliyet vb talepleri karşılamak için neler yapıldığı tespit edilmelidir.

Bu çalışmayı yaparken Ar-Ge, üretim, pazarlama ve kalite birimlerinin ortak çalışması verimi artıracaktır.

Sonuç

Bu aşamada sürecimizi tamamlamış olmaktayız. Benim birkaç satırla verdiğim tablolar sizde ürününüze göre dev tablolar halini alabilir. Benchmarking’in vazgeçilmezliği süreklilik taşımasıdır.

Yeni bir tasarıma başlamadan önce yaptığınız bu çalışmanın verilerini kullanarak hayranlık yaratacak bir ürün ortaya koyabilirsiniz. Rakibinize hayranlık cümlesi söyletebiliyorsanız işinizi doğru yapmışsınızdır.

Ürünün nasıl yapıldığına bakmalısın; aynısını yapabilirsin, biraz akıl katarak daha iyisini yapabilirsin, işaretleri yargılayabilirsen hayranlık yaratabilirsin.