Semih Bektaş
Makine Müh. (Patent Uzmanı)
Adres Patent A.Ş.
Nisan 2010, İstanbul

Dünya Fikri Haklar Örgütü'nün (WIPO) yayınlamış olduğu 2009 dünya genelindeki patent başvuru raporunda Çin, Güney Kore, Brezilya'nın yanında, Türkiye'yi de gelişmekte olan ülkelerin arasında göstermiş, fakat  raporu detaylı incelediğimizde ise, ülkemizin patent ve faydalı model olarak pek fazla üretken olmadığını anlıyoruz.

Araştırmaya Türkiye Patent Enstitüsünce (TPE) yapılan istatistiksel çalışma raporuna bakarak devam ettiğimizde, Türkiye Patent Enstitüsü'nce (TPE) verilen patent başvuru raporunun, Dünya Fikir Haklar Örgütü'nce (WIPO) verilen patent başvuru rapordan farksız olduğunu görüyoruz.

Aslına bakılırsa bilgi ekonomisi, Ar-Ge, patent ve inovasyon kavramları bu denli gelişirken, neden biz hala zorlaşan serbest piyasa koşullarında zamanı verimli kullanıp, kaliteyi ucuzlatmaya çalışarak rekabet içinde boğuluyoruz? Bu gidişe bir dur demek için rekabet ortamından çıkıp, yalnızlaşıp diğer bir deyiş ile patent ve inovasyonlarla, hem üretim yöntemimizi hem de ürettiğimiz ürünlerimizi farklılaştırmalıyız. Ar-Ge faaliyetlerimize büyük ölçüde ağırlık verip çalışmalarımızı bir buluşa ve sonrasında onu tescilli patent veya faydalı modele dönüştürmeliyiz.

Buluş sürecinin başarılı bir şekilde patent olabilmesi için firmalarımızı, Ar-Ge çalışmalarıyla tek başına bırakmak, onlardan buluş yapmalarını beklemek elbette doğru bir yöntem olmaz. Yapılacak olan buluş sadece firmaya değil, topluma da birçok fayda sağlayacağından dolayı koordineli bir çalışma yöntemi elbette en doğrusu olacaktır.

Başta devlet organlarının sağlayacağı teşviklerle buluş sahiplerine, hem Ar-Ge faaliyetlerini yürütebilmeleri hem de patent harçlarının altında ezilmemeleri için, devletin şimdi sağladığı teşviklerden çok daha fazlasını yapması gerekmektedir. Yapmış oldukları teşvikleri sadece incelemeli patentler için değil de incelemesiz patent ve faydalı modeller içinde uygulamalıdırlar. Firmalar Ar-Ge teşviki alabilmek için bünyelerinde 50 teknik eleman çalıştırmak zorunda bırakılmamalı, ayrıca Ar-Ge teşvikinden küçük ve orta ölçekli firmalarında faydalanabilmesi için bu rakam aşağıya çekilip, farklı yatırımlarla desteklenmelidir. Devlettin yanında Üniversitelerimize de büyük iş düşmekte, üniversitelerde kurulması gereken patent ofislerince hem öğretim görevlilerine hem de öğrencilere destek sağlanıp, onları buluş potansiyeli yüksek olan üretim yöntemlerine ve ürünlere yönlendirmesi gerekmektedir, ayrıca Üniversitelerde yapılan buluşlar için, patent almak kolaylaştırılmalı, patent harçları kaldırmalıdır.

Üniversitelerle sanayicilerin buluştuğu kariyer günleri düzenlenerek, onları iletişim ve sürekli bilgi alışverişi içinde tutmalıyız. Patent ofisleri ve vekillerince, öğrenciler patent hakkında aydınlatılmalı, buluş yapmak için teşvik edilmeli ve firmalara ürettikleri ürünlerle ilgili, dünyada yapılan buluşlar hakkında bilgiler verilmelidir.

Unutulmamalıdır ki; Yapılacak olan bir buluş, yeniliklere kapı açacağı gibi üretimin artmasını, işsizliğin azalmasını, ekonominin düzelmesini ve en önemlisi toplumun refah seviyesinin yükselmesini sağlayacağından,
"Haydi Türkiye, buluşa!.." demek, amacımızı en iyi şekilde anlatır.