VERİMLİLİĞİN
ÖNEMİ
- MAKİNA
ZAMANI KIYMETLİ = Min Çevrim Süresi
- MALZEME
PAHALI = Min Hurda
- ENERJİ
PAHALI = Min Sarfiyat
HIZLI
ÇEVRİMİN ÖNEMİ
- Haftalık
120 çalışma saati olan makinede
- 10s
olarak öngörülen çevrim süresi,
- 14s
olursa, 48 saat kayıba (%40)
- 18s
olursa, 96 saat kayıba (%80)
- 16
sn olarak öngörülen çevrim süresi
- 12s
ye düşürülürse, 30 saat kazanç (%25)
- 10s
ye düşürülürse, 45 saat kazanç (%37,5)
1.
SORU: Soğuk yolluklu kalıpta çevrim süresini ne kontrol eder?
Cevap seçenekleri:
- Kalıptaki
soğutma etkinliği,
- Parça
kalitesi,
- Soğutma
suyu sıcaklığı,
- Parça
büyüklüğü, vb
Doğru
Cevap:
- En
Kalın Kesit = Yolluk burcu ve yolluk çekiçiler.
- Çevrim
süresinin % 70-80'i soğuma süresidir.
- Soğuma
kalıp içindeki plastiğin et kalınlığının karesi ile orantılıdır.
2mm et kalınlığndaki parçanın soğuma süresi 15s ise, 4mm
et kalınlığındaki plastiğin soğuma süresi 15 x 16/4 = 60s
olacaktır.
- Yeni
kalıplarda
-Dağıtım Yollukların da ve Yolluk Burcun da soğutma öngörünüz.
- Mevcut
Kalıplarda
-Yolluk burcunu soğutmalı tipe çeviriniz.
-Ekonomik ise sıcak yolluk burcu kullanınız.
>>
Yolluk burcu+Yolluk malzeme kütlesinin çevrim sürenizi kontrol
etmesine müsade etmeyiniz. En az %5 tasarruf ediniz.
2.
SORU: 250 ton'luk makinedeki kalıpta kapama kuvveti nedir?
Cevap
seçenekleri:
- 250
ton'dur.
- 250
ton uygundur.
- Böyle
uygun görülmüş.
Doğru
Cevap:
- Her
kalıp için parçanın çapağa gitmeyeceği kapama kuvveti kullanılmalıdır.
Her kalıp için ayrı ayar yapılmalıdır.
- Her
kalıp için yeterli kapama kuvveti ve yeterli makine tonajı
kullanılmalıdır.
- Her
kalıp için uygun kapama kuvvetini test ederek saptayınız.
- Kapama
kuvvetinin etkinliğini kalıptaki öpüşme yüzeyini azaltarak
arttınız.
- Daha
küçük makine daha ucuzdur.
- Makine
ve kalıplarınızdaki aşınmalar azalacaktır.
>>
Her kalıp için yeterli olan kapama kuvvetini ve makine tipini
saptayınız. En
az %5 tasarruf ediniz.
3.
SORU:PS'nin erime sıcaklığı nedir ve nasıl ölçüyorsunuz?
Cevap
seçenekleri:
- Çok
çeşitli sıcaklık değerleri ve çoğu zaman makine set değerleri
verilmektedir.
Doğru
Cevap:
- Malzeme
üreticisinin kataloğunda verdiği sıcaklık aralığının orta
değeri olmalıdır. Malzeme Üreticisi daima enjeksiyon ve
kalıp için ideal sıcaklıkları vermektedir.
- Yüksek
enjeksiyon sıcaklıkları çevrim süresini arttıracaktır.
- Her
malzeme için tavsiye edilen erime sıcaklığını biliniz.
- Daima
enjeksiyon memesi ucundaki sıcaklığı ölçünüz.
- Periodik
olarak sıcaklık ölçümleri yapınız
>>
Her malzeme için uygun enjeksiyon sıcaklığı kullanınız. Yüksek
Sıcaklıklardan sakınınız. En az %5 tasarruf ediniz.
4. SORU:Ütüleme ayarlarını nasıl saptıyorsunuz?
Cevap
seçenekleri:
- Çok
çeşitli cevaplar genellikle "Böyle uygun oluyor", "Biz hep
böyle yapıyoruz".
- Çoğu
zaman uzun ütüleme süreleri ve basınçları kullanılmaktadır.
Doğru
Cevap:
- Ütüleme
süresi Yolluk girişinin donmasına kadar olmalıdır.
- Uzun
ütüleme süreleri çevrim süresini gereksiz yere arttıracaktır.
- Kalıp
ve malzeme sıcaklıklarının üretici değerlerine uyduğunu
ve doğru olarak ölçüldüğünden emin olunuz.
- Parça
ağırlığını ölçerekten yolluk girişinin donma süresini saptayınız
- Daima
en düşük ütüleme basınç ve sürelerini uygulayınız.
>>
Her parça için çöküntüleri önleyen uygun ütüleme süresini
saptayınız. En az %5 tasarruf ediniz.
5. SORU:İticileri vurmak için neden kalıbın tam açılmasını
bekliyorsunuz, Neden iticileri çift vurduyorsunuz?
Cevap
seçenekleri:
- Çok
çeşitli cevaplar genellikle "Böyle uygun oluyor", "Biz hep
böyle çalışırız".
- İnançlar:
- Otomatik
çalışma için çift vurdurma bir emniyet olarak görülmektedir.
- Makine
da bu sistem var dolayısı ile kullanılmalı.
- Yapışan
parçalar böyle düşürülür.
- Parçanın
düşürülmesi için kalıp tam açılmalıdır.
Doğru
Cevap:
- Kalıp
açılırken iticiler ilerletilmeli ve kalıp parça + yolluğun
rahat düşmesini sağlacak kadar minimum mesafede açılmalıdır.
- Kalıbın
açma/kapama süreleri minimum da tutulmalı çevrim süreleri
azaltılmalıdır.
- Kalıplarınızı
daima tam otomatik çalıştırınız. Yarı otomatik ve çift vurma
gerektiren kalıpları ATINIZ.
- Asla
çift vurdurma kullanmayınız. Uzun süre ve Kalıp/Makine aşınmasına
neden olur. Çift vurma gerektiren kalıpları düzeltiniz.
Çevrim sürelerini düşürünüz.
- Kalıp
açılırken iticileri çalıştırınız.Tam kalıp açılmasını beklemeyiniz.
Zaman paradır.
>>
İtici sistemini en etkin şekilde kullanınız. En az %5 tasarruf
ediniz.
6.
SORU:Parça kalitesini ağırlık ölçerek kontrol ediyormusunuz?
Cevap
seçenekleri:
- Hayır
- Biz
parçaya bakarız ağırlığına değil.
- Ağırlık
bana ne verebilir ki?
Doğru
Cevap:
Parça
ağırlığı enjeksiyon prosesinin tekrarlanabilirliğinin en önemli
göstergesidir. Parça ağırlığı ne kadar az değişir ise proses
parametreleri de o kadar az değişiyor demektir. T- P - v
- Plastık
sıkıştırılabilir. Yastıklamanın iyi olması gerekir
- Yastıklamayı
sabit tutabildiğinizden emin olunuz.
- Sızdırmazlık
halkası veya "check valve" in kaçırmadığından emin olunuz.
- Baskı
kararlılığı (sabit enj. parametreleri) kaliteli parçaların
en iyi göstergesidir.
- Parça
ağırlığını sürekli kontrol edin. Parça kalitesinde sürekliliği
sağlayın. Fireleri yok edin
>>
Yastıklamayı en etkin şekilde kullanınız.Sürekli kontrol
ediniz. En
az %5 tasarruf ediniz.
7.
SORU:Enjeksiyon makinenizde elektrik sarfiyatını kontrol
ediyor musunuz?
Cevap
seçenekleri:
- Hayır.
- Parça
fiyatında dikkate alıyoruz. Müşteriye giydiriyoruz.
- Parça
başına önemli değil nasıl olsa genel giderler de dikkate
alınıyor.
Doğru
Cevap:
- Enjeksiyon
yöntemi sıcaklık esaslı bir yöntemdir. Isıtma enerjisi üretimin
önemli bir maliyet girdisidir.
- Kalıptan
makine plakalarına ve vida ısıtıcılarından havaya olan ısı
kayıpları kontrol altında tutulmalıdır.
- Kalıp
sıcaklığını kontrol edebilmek için izolasyon plakaları kullanınız.
Makine plakalarını ısıtmayınız.
- Ekonomikliğini
inceleyerek mümkün olduğunca vida ısıtmasında izolasyon
battaniyeleri kullanınız.
- Sıcaklıkları
daima kontrol altında tutunuız. Isı kayıplarını önleyiniz.
>>
Elektrik Enerji sarfiyatını kontrol altında tutunuz ve düşürünüz.
En az %5 tasarruf ediniz.
8.
SORU:Çalışanlara Eğitim programları Uygulanıyor mu?
- Enjeksiyon
Prosesi?
- Parça
Kalitesi?
- Makine
Kullanımı?
- Kalıp
Bakımları?
Cevap:
- Enjeksiyon
yöntemi ve parametrelerini tüm operatörler bilmelidir. Arburg
dan ve malzeme üreticilerinden periodik eğitimler alınmalıdır.
- Parça
kalitesi çok açık olarak tanımlı olmalıdır.
- Kalıp
bakım planları uygulanmalı ve her şey kayıt altına alınmalıdır.
>>
Kayıpları yok edecek Eğitim Programlarına Süreklilik Kazandırınız.
En az %5 tasarruf ediniz.
9.
SORU:Hurda - Fire yönetimi senaryoları uyguluyormusunuz?
- Kutuya
düşmeyen parçalar?
- Makine
ayarlarında kusturulan malzeme?
- Ambalaj
malzemesi kayıpları?
- Müşteri
kalite redleri?
- Renk
değişimlerinde Kusturulan Malzeme?
- Hasarlı
nakliye malzemelerini, paletler gibi, ne yapıyorsunuz?
>>
Kontrol altında tutun, en az %5 tasarruf edin.
Not:
Bu yazı, TurkCADCAM e-posta grubu üyelerinden Özlem Devrim tarafından
gönderilen, "Dr. Mustafa Gevrek, MMG Müşavirlik Mühendislik
San. ve Tic. Ltd. Şti." tarafından hazırlanmış MS PowerPoint
formatındaki bir sunumdan derlenmiştir. |