Şekil 3'te ise DaimlerChrysler firması tarafında yapılmış bir akustik analizi ve bu analizin deney ile karşılaştırılması görülebilir. Bu analiz ile şoför tarafından duyulan ses miktarı tahmin edilebilmiş ve konfor seviyesini artırıcı önlemler almak mümkün olabilmiştir. Şekil 4'te ise ülkemizde faaliyet gösteren ASKAM firmasına ait HI-EX model kamyon için ANOVA Mühendislik tarafından yapılmış bir çalışma görülmektedir.
Şekil 3. Yan ayna etrafındaki zamana bağlı basınç dağılımı (üstte) ve
şoför tarafından duyulan sesin spektrumu (altta).
Bahsedilen örnekler gibi karmaşık fizik modellemesini gerekli kılan bir çok problem bugün HAD yöntemleri ile çözülmekte ve hem gündelik hayatımızda kullandığımız otomobil, kamyon, otobüs ve traktör gibi araçların hem de F1, NASCAR, LeMans yarışlarında izlediğimiz yüksek performanslı özel araçların performansı artırılmaktadır.
Şekil 4. ASKAM HI-EX etrafındaki akım çizgileri.
Araç altı aerodinamiği ve ısı transferi:
Aerodinamik değişiklikler ve estetik gereksinimler araçların gittikçe daha ufak kaput altı boşluğa sahip olmalarına ve buna bağlı olarak ön ızgara girişlerinin gittikçe ufalmasına sebep olmaktadır. Ayrıca kaput altına eklenmesi gereken her parça genel olarak sıkışık olan bu bölümdeki soğuma için gerekli olan havanın geçebileceği boşluktan bir miktarını daha ortadan kaldırır ve ortamın sıcaklığının hassas bileşenler için çok sayılabilecek değerlere çıkmasına neden olabilir. HAD yöntemleriyle bu bölgelerdeki akış ve ısı transferi incelenebilir ve olası problemler önceden fark edilebilir. Şekil 5'te binek bir araç için yapılmış analizden elde edilmiş sıcaklık dağılımlarını görebilirsiniz. Geometrinin karmaşıklığının yanında fiziksel zorluklar (türbülans modellemesi, radyasyonla ısı transferi) da içeren bu tip akışlar çözümlenerek uygun modifikasyonları yapmak ve ısıl güvenilirliği üst seviyeye çıkarmak mümkün olmaktadır.
Şekil 5. Bir binek aracın kaput altı ve araç altı sıcaklık dağılımları.
Şekil 6'da Case New Holland firması tarafından yapılan bir traktör üzerindeki sıcaklık dağılımı görülebilir. Isı transferi ve soğutma, yüksek güç üreten ancak düşük hızlarda hareket eden traktör gibi araçlar için ayrıca problemlidir. Düşük hızlarda soğuma için gerekli olan hava elde edilemediği için aşırı ısınmalar söz konusu olabilir.
Şekil 6. Bir traktör üzerindeki sıcaklık dağılımı.
Ayrıca havayı içerideki bileşenlerin üzerine gönderen fanın da performansının incelenmesi ve güç tüketiminin düşürülmesi burada oldukça önem kazanmaktadır. Şekil 7'de ANOVA Mühendislik tarafından tasarlanan bir radyatör fanının analizinden elde edilmiş basınç dağılımını görebilirsiniz.
Şekil 7. Bir radyatör fanı üzerindeki basınç dağılımı.
|