Tasarım
Teknolojileri Strateji Grubu
Ağustos 2004, ANKARA
Koordinatör
Doç.Dr. Serdar Çelebi, İTÜ Bilişim Enstitüsü
Raportörler
Ömer Hakan Okutan, Arçelik Çamaşır Makinesi İşletmesi
Ayşegül Yılmaz, TÜBİTAK BTP
Üyeler
Ömer Akbaş, Arçelik Ar-Ge
Elif Baktır, ASELSAN MST Grubu
Prof.Dr. Sedat Bayseç, Gaziantep Üniv., Makine Mühendisliği
Böl.
Refik
Diri, Karel Kalıp A.Ş.
Prof.Dr. Abdülkerim Kar, Marmara Üniv., Müh. Fak., Makina
Böl.
Burak Kıray, Ford Otosan
Aydın Kuntay, Bias Müh.
Uğur Oksay, ETA A.Ş.
Dr. Tarık Öğüt, FİGES A.Ş.
Burak Pekcan, İnfoTRON A.Ş.
Uğur Sarıbay, SATEK
Tuğrul Tekbulut, Logo LBS
Refik Üreyen, TTGV
1. GİRİŞ
Ülkemizin
rekabetçi gücünün geliştirilebilmesi ve sürdürülebilir kalkınmasını
ivmelendirerek arttırabilmesi için teknoloji üretmesi ve bunu
pazarlayabilmesi şarttır. Bu bağlamda tasarım teknolojilerinin
problem çözmeye, üretime ve ürün geliştirmeye, teknoloji oluşturmaya
ve katma değeri arttırmaya yönelik çok temel bir rolü vardır.
Tasarım teknolojilerinin bu birincil öneminin yanısıra diğer
strateji alanları ile irili ufaklı önemli arakesitleri bulunmaktadır.
Tasarım teknolojilerinde gerçekleştirilecek temel yatırımlar,
Türkiye'de özellikle otomotiv, havacılık, denizcilik, savunma,
elektronik, beyaz esya, tıp, biyoteknoloji, iletişim, elektrik-elektronik,
haberleşme, makina ve enerji sektörleri başta olmak üzere
hemen hemen tüm üretim sektörlerini etkileyebilecektir. Bu
sebeple tasarım teknolojilerine yönelik kısa, orta ve uzun
vadeli ivedilikle yapılması gereken düzenleme ve yatırımlar
en kısa sürede uygulamaya konmalıdır.
Tasarım,
çok geniş bir çerçevede üretilecek bir malın, ürünün ve hizmetin
veya bir problemin modellenmesinin planlanmasıdır diyebiliriz.
Bu anlamda tasarımı oluşturan alt unsurları: bilgisayar destekli
tasarım, bilgisayar destekli üretim, bilgisayar destekli mühendislik
ve süreç otomasyonu ile geliştirme ve benzetim araçları, yazılım
ve yazılım tasarımı teknolojileri olarak sıralayabiliriz.
Ülkemizin bu teknolojilere etkin bir şekilde sahip olması
durumunda başta sanayi üretimi olmak üzere geliştirilecek
tüm ürünlerde kendi tasarımını ve buna bağlı rekabet gücünü
geliştirmesi ve bunun sonucu olarak dünyadaki pazar payını
arttırması mümkün olacaktır. Bizim gelişmişlik düzeyimizdeki
tüm ülkeler bu gerçek ışığında tasarım teknolojilerine referans
veren tüm alt alanlarda orta ve uzun vadeli stratejik yatırımlarını
ve kurumsal yapılarını kurmuşlar veya kurmaktadırlar.
Genel
olarak tüm üretim süreçlerinde tasarımın var olduğunu söyleyebiliriz,
özellikle bilgisayar ve bilişim teknolojilerinin imkanları
ile birlikte tasarım günümüzde ağırlığını hemen hemen tüm
sektörlerde hissettirmeye başlamıştır. Gelecekte bu etkinin
bilgisayar ve bilişim teknolojilerinin gelişme hızına parallel
olarak artacağı ve hemen her alana gireceği öngörülmektedir.
Türkiye'nin
tasarım alanındaki 2023 hedefi "Kendi teknolojisini üretmek
ve katma değeri yüksek teknoloji ürünlerini rekabetçi pazarlarda
satabilmek"tir.
Bu
hedefe yönelik temel aşamalar şöyledir:
2010
yılında; interval aritmetik, puslu mantik, genetik algoritmalar,
sayisal matematik teknikler, yapay us, kuvantum hesaplama,
uygulamali matematik ve geometrik modelleme alanlarinda universitelerde
uzun vadeli temel arastirmalari desteklemek ve tesvik etmek.
Servis ve altyapi yatirimlarina oncelik vererek ileri teknoloji
kullanabilir insan gucu ve tasarim araclarinin gelistirilmesi
desteklenmelidir. Bu amacla, Grid olusturma ve grid teknolojileri
uzerinden tasarim ve modelleme yapma, parallel ve dagitik
ortamda yazilim gelistirme, paralel veritabani algoritmalari,
cluster ve SMP (simetrik cok islemcili) bilgisayar yazilim
teknolojileri, nesne yonelimli programlama ve modelleme teknolojisi
ile canlandirim ve grafik tasarim teknolojilerinde uygulamali
ve sinai arastirmalar gerceklestirilmelidir. Destekleyici
unsurlar olarak endüstride görsel veri formatlarının, simulasyon
ve iletisim standartlarının belirlenmesine yonelik calismalar
tamamlanmalidir. Ayrica sektörel bazda istatistiksel bilgi
toplama yöntemlerinin geliştirilmesi ve veri tabanlarının
oluşturulması (tasarım ve tasarım geçerlemeye yönelik) tamamlanmalidir.
Bu tarih itibari ile Kontrol Sistem tasarımı yeteneğinin geliştirilmesi,
Kinematik sentez, hareket tasarımı ve dinamik dengeleme tekniklerinin
makine tasarımında yaygın kullanımı, Üretim süreçlerinde doğrulama
tekniklerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması gerceklestirilmelidir.
Endustriye ust duzey modelleme ve tasarim kabiliyeti kazandiracak
bir "Ulusal Yuksek Basarimli Hesaplama Merkezi "
kurulmasi tamamlanmalidir.
2015
yılında; temel arastirma alanlari desteklenmeye devam edilmeli,
temel arastirmalardan gelen bilgi birikimi sanal gerceklik,
ogrenen yazilimlar, orgusuz (meshless) sistemler, kimyasal
sureclerin hesaplamali modellenmesi alanlarinda uygulamali
arastirmalar gelistirilmeli ve tamamlanmalidir. Üretim süreçlerinde
doğrulama tekniklerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması
saglanmalidir. Geliştirilen bu teknolojileri kullanarak Ulusal
bir CFD (Computational Fluid Dynamics) yazılım paketinin geliştirilmesi,
Tıp, mühendislik gibi tematik alanlarda ulusal gridlerin oluşturulması,
Sensör ve ortam modellemelerinin, sanal prototipleme yeteneginin,
bir ulusal kati cisim mekanigi modelleyicisinin geliştirilmesi
ve endustride yaygınlaştırılması gerceklestirilmelidir.
Temel
ve uygulamali arastirma ve servis altyapi yatirimlarinin sonucunda
biyoinformatik, genetik modelleme ve simulasyonlari alaninda
buyuk olcekli endustrinin ihtiyaci olan uygulamalar gerceklestirilmelidir.
Uretilen yazilim ve sistemlerin %25'nin sınai uygulamalarda
kullanilmasi saglanmalidir. 2023 yılında; Sanal prototipleme
yeteneginin endustri tasariminda yaygin olarak kullanilmasi
gerceklenmelidir. Sirket bilgi birikimi tabani yazilimi yaygin
olarak kullanilmaya gecmelidir.
Ulusal
grid altyapisi kullanilarak ulke capinda universitelerin ve
buyuk sanayi kuruluslarinin arastirmalari yayginlastirilmalidir.
Grid agi uzerinden bilgi akisi cok hizli (Amerikada su anda
TeraByte seviyesinde) ve maliyeti dusuk sevide olmalidir.
Ulusal Veri merkezleri (diger deyisle yuksek basarimli hesaplama
merkezleri) ulkenin her bolgesinde yayginlasmis olmalidir.
Sanal
gerceklik yazilim paketleri tum farkli tasarim sureclerinde
hizli, ucuz ve yaratici olmalari nedeniyle vazgecilmez bir
arac olarak kullaniliyor olmalidir. İnterval aritmetik, sayisal
yontemler temel arastirmalari ve buna bagli gelistirilen CFD,
Kati cisim mekanigi, akustik ve titresim ulusal yazilimlari
surekli olarak gelistirilirken artik hemen hemen tum endustri
kuruluslarinda standart tasarim araci olarak devreye girmis
olmalidir. Endustrinin urun tasarim gucu artmis, ihracatinda
ileri teknoloji urunlerinin yeri ve katma degeri cok yuksek
urunlerin payi %50'den fazla seviyeye gelmis olmalıdir. Tum
bu konularin gerceklenebilmesi icin rapordada ifade edilecek
olan hukuki, idari ve finansal duzenlemeler ile insan kaynaklarina
yonelik politika onerilerimizin uygulamaya gecirilmesi gerekmektedir.
Hedefe
yönelik olarak yapılması gerekenleri aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz:
a) Eğitim ve insan kaynaklarına yönelik çalışmalar
b) Yasal ve düzenleyici politika önerileri
c) Finansman ve Mali Politikalar
d) Ulusal programlar ve projeler
e) Türkiyede tasarımda öncelikli alanlar için gerekli alt
teknoloji alanları
f) Uzun vadeli düşünülmesi gereken temel ve uygulamalı alanlar
g) Kısa vadeli yapılması gereken çalışmalar
Aşağıda
verilecek olan asıl ve destekleyici yetkinlik kazanılması
gereken alt alanlarda başarılı olabilmek için
yukarıdaki unsurların göz önüne alınması ve gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.
|