Muharrem
Erkan
BMC, Genel Müdür Muavini
22 Ekim 2004 Sabancı Center, İstanbul
*Bu rapor Otomotiv Sanayiinde İşbirlikleri II:
"Endüstriyel
Tasarım ve Ürün Geliştirme"
konferansında yapılan sunumdan derlenmiştir.
Giriş:
Efendim
bu toplantıya katıldığınız için hepinizi saygı ve sevgiyle
selamlıyorum.
Ben
kürsüye bağlı kalmak istemediğim için, biraz serbest dolaşmak
ihtiyacıyla bu şekilde sizlere hitap edeceğim. Sevgi, saygı
ve bilgi paylaştıkça zenginleşen çok güzel kavramlardır.
Ben de sevgimi, saygımı ve bilgimi sizlerle paylaşma ortamı
sağladığı için, Sabancı Üniversitesi ve TÜSİAD kuruluşlarına
çok teşekkür ediyorum.
Biz
bu yıl BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. olarak, 40. kuruluş yılımızı
idrak ediyoruz. Bu yıl "Megastar" adı altında
yeni ürünümüzü bugünlerde piyasaya sunduk. Sanıyorum reklamlardan
izliyorsunuzdur?
Otomotiv
sanayii içerisinde BMC biraz değişik bir örnek olarak yer
alıyor. BMC tamamıyla bağımsız, %100 Türk sermayesiyle kurulmuş
bir şirket.
Bağımsızlık
inanın çok güzel bir şey. Bağımsızlık demek karar verme
özgürlüğü demek. Karar vermek, yaparak öğrenmek demek. Kendi
kendine öğrenen bir teşkilat olmak demek. Ama bedeli de
ağır, gerçekten zorlukları var. Bedeli başarılı olmaktan
geçiyor; Başarılı olmak zorundasınız, başarıyı mutlaka yakalamak
durumundasınız.
Ben
"Megastar"ın nasıl doğduğunu sizlere anlatırken
hangi ortamdan, hangi altyapıdan ortaya çıktığını anlatmakla
söze başlamak istiyorum. Bu anlatacaklarım biraz gizemli,
her yerde konuşulmayan BMC gerçekleri ama bu bilgiyi sizlerle
paylaşmak bugün benim için zevk olacak.
BMC,
Çukurova Grubu'na ait inşaat ve sanayi sektörü içerisinde
yer alan bir şirket. Kendi bünyesinde 5 temel sektörden
oluşuyor; hafif ticari araç, ağır ticari araç, savunma sanayi,
özel projeler ve otobüs. Bugün konuşacağımız "Megastar"
hafif ticari araç sektörünün bir ürünü.
BMC'nin
bütünlüğü aynen bir "iceberg" gibidir. Su üstündeki
kesimi görünen kısmıdır. Ancak suyun altında BMC'den çok
daha büyük bir gerçek var. Bu gerçek imalatçılarımız, satış,
servis, yedek parça teşkilatımız ve müşterilerimizden oluşmaktadır.
İmalatçılarımıza
baktığımız zaman yurt içinde 316, yurt dışında 135 imalatçıyla
birlikte çalışıyoruz. Bugün benden sonraki prezantasyonda
müşterek geliştirme çalışmalarımızdan bir örnek olan Farplas
şirketi yer alacak.
Satış
teşkilatımıza baktığımız zaman 64 yetkili satıcımız, 175
yetkili servisimiz ve 220 yedek parça bayimizle birlikte
bir bütün teşkil ediyoruz. Şu anda 3000 kişiyiz. Her BMC
çalışanına "iceberg"in altında 5 kişi düşüyor.
Bu 15.000 çalışan demektir. Aileleriyle birlikte 60.000
kişilik büyük bir aile.
Biraz
BMC'nin bedenine bakarsak, her canlı organizmada olduğu
gibi şirketlerin de inanın canlı organizmalarla mukayese
edilebilecek bir bedeni ama ondan da önemli, o bedene iş
yapmayı sağlayan işletim sistemi veya ruh gerekiyor.
Baş
tacımız olan müşterilerimizdir. Potansiyel ve mevcut müşterilerimizi
pazarlama ve satış teşkilatımız şemada görüldüğü gibi kucaklar.
Şemada gördüğünüz bütün oklar haberleşme ağı demektir. Müşterilerimize
iş ve hizmet üretiriz.
İş
merkezlerimiz demin söylediğim gibi hafif ticari araç, ağır
ticari araç, otobüs, özel projeler ve savunma sanayidir.
Bunlar ana araç üreticileridir. Bunlarla birlikte gövde
üretim tesisleri, motor aktarma organları ve döküm olmak
üzere teknolojik iş merkezleriyle birlikte toplam 8 iş merkezinden
oluşur. 8 iş merkezine destek veren ve onların başarılı
olmasını sağlayan, kurmay fonksiyon icra eden 10 adet de
hizmet merkezimiz var. Bunlar Planlama, Lojistik, Araştırma
Test ve Belgelendirme, Kalite Güvence, Servis, Stratejik
Planlama, İnsan Kaynakları, Bütçe ve Mali Kontrol, Tesis
Bakım gibidir.
Burada
bir noktaya değinmek istiyorum, araştırma geliştirme faaliyetleri
BMC bünyesinde sadece ürünle sınırlı değildir.
Haddizatında
ürünün oluşmasında etken olan, diğer hizmet merkezlerinin
bünyelerinde de Ar-Ge faaliyetleri vardır. BMC'de yeniden
yapılanma projesi örnek olarak tamamen insan kaynakları
sistemi bünyesindeki bir araştırma geliştirme faaliyetinin
eseridir. 1999 yılında şirket yeniden yapılanmasını yine
bir ürünü gibi kendi bünyesinde tasarlamış ve geliştirmiştir.
Bu
şekilde 10 hizmet merkezi ve 8 iş merkeziyle birlikte bir
bütünlük içerisinde çalışmaktadır.
Fakat biraz sivil toplum örgütleri gibi BMC'nin bünyesinde
gönüllü kuruluşlar da vardır. Bunlar yasal değil ama gönüllü
olarak bir araya gelen, kalite, mamul, proses, lojistik,
insan kaynakları, sistem mühendisliği, işçi sağlığı ve iş
güvenliği, enerji ve teknoloji gibi komitelerdir. Bu komitelerle
birlikte tüm BMC organizasyonu İcra Komitesi liderliğinde
çalışmalarını sürdürmektedir.
BMC'nin
işletim sistemi nedir diye baktığımız zaman, şirketimizin
vizyonu dünya markası olarak varlığını sürdürmektir. Dünya
markası bir kere olunur fakat sürdürülmezse devam etmez.
Dünya markası olmanın göstergesi dünyada konusuyla ilgili
ilk 10 arasına girmektir.
BMC'nin
uzun yıllar için stratejik iş planları ve üretim planları
vardır. Bu planlar içerisinde dünyada en iyiler arasında
olmak vizyonunu teşkil ediyor. Vizyonu ise başarılı olmak,
bağımsızlığını korumasının tek yolu başarılı olmaktan geçiyor.
O yüzden size bir başarı örneği olarak "Megastar"ı
ayrıca sunacağım.
Başarılı
olmak inanın müşteriyi memnun etmekten geçiyor. Memnun etmekten
öteye mest etmekten geçiyor. Bunu sağlayacak temel unsur
ise, müşteriye sunulan ürün ve hizmetin en temel karakteristik
özellikleri olan kalitesiyle, zamanında ve istenilen miktarda
teslimatı ve uygun fiyatıyla müşteriye ulaştırılmasıdır.
Bunu sağlayabilmek, şirketlerin en önemli kaynağı olan çalıştırdığı
insan ile mümkündür.
İnsan
kaynakları şevk ve heyecan içerisinde kendisiyle alakalı
çok sayıda teknolojiye hakim olur ve bunları hatasız ve
hızlı bir süreçle kullanabilirse, ürün ve hizmete dönüştürebilirse
müşteriyi memnun edebiliriz. Bu zincirin çalışmasında önemli
olan, bu teknolojilerin insan tarafından hatasız ve hızlı
şekilde hayata geçirilmesidir. Ancak bunu sürekli kılacak
olan motivasyondur, motivasyon ise mükemmel bir yönetimle
sağlanır.
BMC'de
her işin hedeflere sahip olduğunu, hedeflerin planlara kavuştuğunu,
organize edildiğini, kumanda ve koordinasyon ile kontrolün
hakkıyla yapıldığını söyleyebilirim. Ama bütün bunlar yine
de yetmez. Çok etkin bir haberleşme sistemi ve onu da tamamen
kapsayacak mükemmel beşeri ilişkilerle ancak bu gerçekleşir.
Bu işletim sistemi ve ruhla çalışan BMC, şemada gördüğünüz
yerleşim düzeniyle birlikte, almış olduğu pek çok kalite
sistem belgeleriyle, geliştirmiş olduğu ürün yelpazesiyle
ki bunlar ağır ticari araç sınıfında, hafif ticari araç
sınıfında, otobüste, özel projeler ve savunma araçlarında
olmak üzere faaliyetini sürdürmektedir,.
1999
yılından bu yana beş yıl içerisinde 50 adet özgün ürün geliştirilmiştir.
Yeniden yapılanma suretiyle beş yıl içerisinde gerçekleştirilen
bu geliştirme faaliyetinin, ondan önceki 10 yıl içerisinde
geliştirilen 20 adet ürün geliştirme faaliyeti ile birleştirilmesi
halinde ortaya 15 yıl içerisinde 70 adet özgün ürünün tüm
sektörlerde geliştirildiğini söyleyebilirim.
BMC'nin
bağımsızlığının kendisine getirdiği avantajlardan biri de
dünyanın 50 ülkesine bağımsız olarak ihracat yapabilme kabiliyetidir.
Ancak bununla da sınırlı değil, paylaşmasını bilmek dünya
için en önemli kavramdır. Biz de sadece komple ürün satışı
değil ama aynı zamanda lisans vermek suretiyle dünyanın
dört bir yanında müşterek üretimler yapıyoruz. Bunun örnekleri
Malezya'da, İran'da, Kenya'da, Güney Afrika'da var ve gelişme
devam ediyor.
Megastar
Geliştirme Süreci:
"Megastar"a
gelirsek; "Megastar" aslında 5-6 yıllık bir geliştirme
sürecinin ürünüdür. Ama "life-cycle"ına (yaşam
çevrimi) baktığımız zaman, geliştirme, "cycle"ın
sadece bir parçası. Bilahare onu üretim "cycle"ı,
onu da müşterinin kullanımında sahada yaşama "cycle"ı
takip ediyor. Bu anlamda baktığımız zaman, bir ürünün ömrü
geliştirme, üretim ve yaşam olmak üzere herhalde 25-30 yıla
kadar gidiyor. Bu ürün de inşallah, bu süreçleri başarıyla
tamamlayacak.
BMC'nin,
her konuda özgün yöntemleri var, imkanları var. Örneğin
BA YT-16 adında kendisinin geliştirdiği ürün geliştirme
sürecine bağlı olarak "Megastar" geliştirildi.
Bu süreç sadece burada anlatacağım adımlarla sınırlı değil
ama en önemli kısmını ben burada sizlere anlatmaya çalışacağım.
Stratejik
İş ve Üretim planı ile başlıyor her şey. BMC'de bu süreç,
kendisiyle ilgili 2023'e kadar hedeflerini koymuş vaziyette.
Ben arzu ediyor ve istiyorum ki, ülkemizin de 2023 yılları
için herkesin kafasında berrak olarak belirleyeceği, sayılarla
ifade edilebilen hedefleri olsun. Maalesef, bu hedefler,
ülkemiz açısından hepimizin müttefik olabileceği hedefler,
zikredilmiş değil. Ülkemizin bilim politikası, sanayi ve
teknoloji politikası ne kadar var? Ama biz şirket olarak
hiç olmazsa kendi stratejimizi geliştirme gayretindeyiz.
Ürün
Geliştirme Süreci