2.7. Mitralyöz Kesme Metodu

Kalıp imalatçısı kalıbı solid bir çelik bloktan başlayarak işlediğinde metalin çoğu talaşa dönüşür. Kaba işleme süresi uzundur. Modern kalıp tezgahları yüksek eksen hızları kullanarak bu süreyi kısaltmıştır. Bu arada süreyi daha da azaltmak için yeni metotlar geliştirilmiştir.

Kontur işleme sırasında kesici takımın metali kestiği yay boyu uzundur ve ortaya çıkan büyük kesme kuvvetleri titreşime sebep olduğundan tezgahın tüm gücünden ve torkundan istifade edilemez, kaba işleme süresi uzar.

Birkaç yıl önce buna bir çare olarak dalma işleme (plunge-cutting) metodu ileriye çıktı ve kaba işleme süresi oldukça azaldı. Ancak bu metodun üç önemli mahzuru vardı; a) Programlanmasında güçlükler vardı, b) her cins kalıp şekline uygulanamıyordu, c) kaba işlemeden sonra kalan yüzey oyukları kalıntılarının giderilmesi çok güç ve zaman alıcıydı.

Şekil-3 PLUNGE CUTTING - DALMA İŞLEME METODU;
(PARÇANIN KABA İŞLEME SONRASINDAKİ GÖRÜNÜŞÜ)
KOMPLE KABA + FİNİŞ İŞLEME SÜRESİ: 9 SAAT, Kaynak: OKUMA Corp., Japonya

Daha sonra yakın yıllarda geliştirilen "mitralyöz kesme metodu", ismini kısa ve kalın talaş parçalarının bir makineli tüfekten (Fransızcası: Mitrailleuse) atılırcasına kesici takım tarafından atılmasından alır. Mitralyöz kesmede takım dalması az fakat takım ilerlemesi yüksektir. Örneğin, Kesme derinliği = ap = 1 mm; diş başına ilerleme = fz = 1,8 mm.

Şekil-4 MACHINE GUN CUTTING - MİTRALYÖZ KESME METODU
(PARÇANIN KABA İŞLEME SONRASINDAKİ GÖRÜNÜŞÜ)
KOMPLE KABA + FİNİŞ İŞLEME SÜRESİ: 2 SAAT 42 DAKİKA, Kaynak: OKUMA Corp., Japonya

Bilinen CAM sistemleri takım yolunu kolayca hesaplar. Takma uçlu takımlar kullanılır. Bu metodun sırrı diş başına ilerlemenin çok yüksek olmasıdır. Kesme derinliği az olduğundan takıma radyal istikamette tesir eden kuvvet düşük ve aksiyal istikamette büyüktür. Bu husus titreşimi ve takım defleksiyonunu azaltır.

Şekil-5 MİTRALYÖZ KESME TAKIMI
Çap = 63 mm, Boy = 250 mm, L/d = 4, Kaba talaş debisi: 500 Cm3/Dakika, Kaynak: OKUMA Corp., Japonya

Sonuç:

Takım tezgahları modern teknolojik ilerlemelerin sunduğu imkanlardan en iyi şekilde faydalanmaktadır. Bilgisayarlar ile yapılan hesaplamalar, tasarımlar, uygulamalar ve sonuçların ölçülmesi mühendislere kesme teknolojilerini daha iyi anlama, yorumlama ve tedbir alma imkanı sağlamaktadır.

Takım tezgahı imalatçısı Firmalar büyük montanlı Ar-Ge çalışmalarını finanse etmeye devam ediyorlar. Müşterilerden gelen talepler bu çalışmalara yön veriyor.

Tüm dünyada gördüğümüz bu gelişmelerin en büyük faydası da müşterilerin kullanılması kolay ve hassas tezgahlarda mükemmele yakın kalıpları daha kısa zamanda ve daha ucuza üretebilmeleri, böylece global rekabet yarışında geri saflara düşmekten kendilerini korumalarıdır.