Yüksek
Hız Kontrolü Olmayan tezgahlar
Yukarıda
tartışıldığı üzere yüksek hız kontrolü olmayan CNC tezgahlarını
genelde sınırlayan kontroldür. İlk problem blok proses süresidir
(BPS). BPS problemini yenmek için yapılması gereken blok işleme
süresini (BİS) BPS'nden uzun hale getirmektir. Bu, aşağıdaki
3 yoldan biriyle gerçekleştirilebilir:
1)
İlerleme oranını yavaşlatın.
2) Her talimatın fiziksel uzunluğunu artırın.
3) BPS'ni azaltın.
Optimizasyon
yazılımı ikinci metodu kullanır ve CAM sistemlerince üretilen
noktadan noktaya dataları hassasiyetle yaylarla örtüştürür.
Bir yay genellikle 10 çizginin 9'undan fazlasını tek bir yayla
değiştirir -hatta küçük toleranslarla. Bu da her bloğun fiziksel
uzunluğunun daha fazla olduğu anlamına gelir. Daha uzun bloklarla
kontrolün BPS daha yavaş olabilir ve sallanma veya tekleme
sorunları ortadan kalkar. Kontrol ne kadar daha yavaş olabilir?
Optimizasyon yazılımının yaptığı değişikliklerle benzer toleranslarda
kontrol %90 daha yavaş olabilir. Kontrolünüzün BPS'ni limitlere
ulaşmadan daha hassas parça yapabilirsiniz.
Eğer
yapmak istediğiniz tek şey daha hızlı gitmekse, CAM sisteminizde
toleranslarınızı daha büyük seçmeniz yeterli olacaktı. Bu
daha ve daha uzun çizgiler oluşturacak ve BPS problemi azaltılacaktır.
Blok sayısını azaltan herhangi bir şey BPS problemi yaşama
ihtimalinizi de azaltır. Fakat bu metot aynı zamanda çok kötü
bir yüzey kalitesi ortaya çıkarır ve siz bundan daha iyisini
istersiniz (daha kaliteli parça). Bildiğiniz üzere daha yüksek
kalite hassasiyet ister.
Optimizasyon
yazılımınca blokların sayısındaki müthiş azalma ve daha uzun
geometrik şekiller yeni problemleri doğurur. Kontrolleri hızlandırmak
sadece ilk adımdı. Aynı zamanda hassasiyeti de kontrol etmeniz
gerekir. Hatırlatmak gerekirse hassasiyet iki yerden gelir;
CAD model verisi (data) ve tezgah. Çünkü optimizasyon yazılımı
eski kontrolden bile BPS problemini yok ederken BPS problemleriyle
karşılaşmadan daha hassas data üretebilirsiniz. Şunu da unutmayın
ki tezgah takımının fiziksel yetenekleri de data hassasiyeti
kadar önemlidir. Optimizasyon yazılımı olmadan bu mümkün değildi
çünkü çok fazla data vardı ve kontrolünüz bunlarla başa çıkamıyordu.
Optimizasyon yazılımı sayesinde küçük toleranslar kontrolünüz
tarafından kabul edilecektir.
Parçanızın
hassasiyetini kontrol eden ikinci ana faktör tezgahtır. Kontrolden
gerilim alındığında aniden CNC tezgahınız ne kadar hızlı ve
hassas parça işleyebileceğinizin sınırlayıcısı haline gelir.
Optimizasyon yazılımı ile kalıplarınızı gerçekten çok hızlı
işleyebilirsiniz. Muhtemelen nasıl bu kadar hızlı işleyebileceğinizi
merak ediyorsunuzdur. Bu güzel değil mi? Hayır. Çok hız over-travel
problemini doğurur ve over-travel hassasiyet kaybıdır ve hassasiyet
kaybı da kötü yüzey kalitesi demektir. Hatayı kontrol etmeden
hızlı işlemek sadece kötü bir parçayı daha hızlı işlemek demektir.
Çoğu CNC operatörü oluşan kötü yüzeylerin over-travel dan
değil datadan oluştuğunu sanır. Bu özellikle ani yön değişimi
olan yerler için doğrudur. Buradaki hile her zaman programlanan
datayı terk etmeden işlemeye devam etmesini sağlayacak ilerleme
oranlarının sağlanmasıdır. Eğer eğriliğe ve tezgahınızın fiziksel
yeteneğine göre hassas ilerleme oranı sağlayabilirseniz hiçbir
zaman over-travel sorunuyla karşılaşmazsınız. Over-travel
sorununu ortadan kaldırarak sadece daha kaliteli yüzeyler
elde etmez aynı zamanda CNC tezgahınızın da aşınmasını önleyerek
daha uzun bir ömüre sahip olmasını sağlarsınız. Optimizasyon
yazılımı bu tezgaha özgü hassasiyet kontrolünü sağlayacaktır.
Optimizasyon
yazılımı özel takım tezgahları için over-travel sorununu engelleyecek
ve hassasiyeti sağlayacak ilerleme oranlarına göre özelleştirilebilir.
Aslında optimizasyon yazılımı tarafından oluşturulan her yay
tezgahınıza ve onun fiziksel yeteneklerine göre tek bir ilerleme
oranına sahip olacaktır. Optimizasyon yazılımı aynı zamanda
takım yolunuz içerisindeki keskin köşeleri araştıracak ve
çarpma ve vurma gibi genel karşılaşılan sorunları ortadan
kaldırmak için uygun G-kodları ekleyecektir. Bunun anlamı
daha kaliteli yüzeye sahip, daha hassas ve daha kısa sürede
parça işlemedir.
Optimizasyon
yazılımı ile takım yollarınızı nasıl programladığınız konusunda
biraz farklı düşünmeniz gerekir. Öncelikle, zorlanmadan daha
hassas takım yolları yapabilirsiniz. Aynı zamanda daha hızlı
ilerleme oranları programlayabilirsiniz. Optimizasyon yazılımı
maksimum ilerleme oranını herhangi eğrilik için kontrol ettiğinden
ve BPS problemi ortadan kaldırıldığından kalıbınız üzerindeki
en iyi senaryoya göre ilerleme oranları ve hızları programlayabilirsiniz.
Şu anda sizin ilerleme oranları ve hızlarla ilgili kararlarınız
en kötü senaryoya göre verilmektedir. Bu noktada en büyük
probleminizin nerede olduğuna karar verip ona göre ilerleme
oranı programlamalısınız. Buradaki talihsiz nokta diğer taraflar
için mümkün olandan daha yavaş işliyor olmanızdır. Optimizasyon
yazılımı en iyi senaryoya göre programlamanızı ve hassas kesim
için yazılım gerekli yerlerde gerektiği kadar yavaşlama ayarlarını
yapacaktır. İlerlemedeki bu farklılık tek başına işleme zamanınızı
yarı yarıya azaltabilir ve daha kaliteli yüzeyler elde edersiniz.
Küçük bir alanda olabilen en yüksek hız yerine bütün parçayı
mümkün olan en yüksek hızda işlediğinizi bir hayal edin.
Mevcut
yatırımlarınızla daha hızlı ve daha iyi parçalar üretmek kulağa
doğru olamayacak kadar güzel geliyor, fakat değil. Optimizasyon
yazılımı yüksek hız kontrollerinin ilgilendiği problemlerin
aynısıyla ilgilenir. Birebir ilişki sözkonusudur. Problemlere
tekrar bir göz atalım ve optimizasyon yazılımıyla yüksek hızlı
tezgah kontrollerinin nasıl çözdüklerine bakalım (bkz. Tablo-1).
Yüksek
hız kontrolü sorunları hesaplama hızıyla çözerken optimizasyon
yazılımı aynı sorunu ustalıkla çözüyor ve sonuçlar hemen hemen
aynı. Optimizasyon yazılımı kullanmak sanki bütün tezgahlarınıza
yüksek hız kontrolü bağlamak gibidir. Ama mutlaka arada farklar
bulunmaktadır. Mesela tek bir yazılım alırsınız ve bütün takım
tezgahlarınız için bunu kullanabilirsiniz. En mükemmel sonucu
nasıl alacağınızı bilmek ister misiniz? Optimizasyon yazılımını
iyi bir yüksek hız kontrolü ile birleştirin.
Yüksek
Hız Kontrollü tezgahlar
Eğer
optimizasyon yazılımı yüksek hız kontrolü ile aynı işi yapıyorsa
yüksek hız kontrolüne ve bir işleme merkezine nasıl yardım
edebilir? Bu da başka bir mükemmel soru. Öncelikle yüksek
hızlı tezgahla işleme merkezinden ne aldığınıza bakarak başlayalım.
Kabul edilebilir bir hassasiyet ve hız alıyorsunuz. İşleme
merkezi tam olarak ne yapması bekleniyorsa onu yapıyor; belirlenen
bir toleransta sağlanan datayı takip ediyor. Tolerans kaç?
Bu tamamen tezgaha kontrolü koyan OEM'e bağlıdır. OEM bunu
istediği herhangi bir değer yapabilir ama bunun çok dar sınırları
vardır; Eğer çok hassas yaparsa işlem uzayacak; eğer çok büyük
olursa işlem hızlı olacak fakat sonuç kalitesiz olacak. En
azından bir üretici tolerans seviyeleri belirlemeli ve kullanıcı
hassasiyet/işleme zamanı değerlerinden istediğini seçme şansına
sahip olmalıdır. İkisine de sahip olamazsınız. Yoksa olabilir
misiniz?
Optimizasyon
yazılımından gelen data başka hiçbir metotla sağlayamayacağınız
hassasiyet ve hıza erişmenizi sağlar. Yazılım bunu kontrole
ve tezgaha data sağlayarak hassasiyetini koruyarak hızlı işlemesini
sağlar. Bunu birkaç farklı yolla yapar; Yavaşlamayı gerektirmeyen
ani dönüşlere sahip olmayan sabit eğri alanları sunar. İkinci
olarak son nokta sayısını ve sonuç olarak geçiş nokta sayısını
azaltır. Üçüncü olarak, kalan geçiş noktaları daha düşük açısal
değişime sahiptirler.
Bunların
sonucu olarak tezgah sık sık yavaşlamaya ihtiyaç duymadan
kesme boyunca daha yüksek ilerleme hızlarına ulaşır ve bunları
daha uzun süre korur. Bu bağımsız ve büyük kontrol üreticilerinden
biri tarafından test edildi ve onaylandı. Bunun yanında bir
parça için ne kadar zaman kazandıracağını söylemek oldukça
zor. Parçanın şekliyle, büyüklüğüyle ve programlanan maksimum
ilerleme oranına göre değişim gösterir. Eğer ilerleme oranı
çok yavaş programlandıysa yazılımla veya yazılımsız işleme
arasında küçük farklılıklar görürsünüz. İlerleme oranı arttıkça
ve kontrol tarafından müsaade edilen
hata küçüldükçe zaman farkı artar.Yüzey kalitesi de iyileşir
çünkü tezgahta daha hassas dataları problemsiz işleyebilirsiniz.
Dahası, blok son noktalarında daha yumuşak geçişler ve datanın
büyük sabit eğri alanlarıyla ifade edilmesi söz konusudur.
Özetle
diyebilirim ki; en iyi kaliteyi en yüksek toleransla en kısa
zamanda tezgah optimizasyon yazılımı kullanarak elde edebilirsiniz.
Sonuç
Tezgah
optimizasyon yazılımları bütün takım tezgahlarında daha hassas
parçaları daha kısa sürede işlemeye yardım eder. Eğer yüksek
hassasiyette kesmenize müsaade etmeyen veya hatayı (over-travel)
kesme işleme süresince kontrol edemeyen bir tezgahınız varsa
optimizasyon yazılımları ile yarısı kadar hatta daha kısa
sürede işlemeyi tamamlayabilirsiniz. Tezgah optimizasyon yazılımları
bunu yaparken tezgahınızın fiziksel yeteneğince en iyi yüzey
kalitesini yakalamanızı da sağlar.
Eğer
yüksek hızlı işleme merkezine sahipseniz optimizasyon yazılımı
size de yardımcı olur ancak buradaki zaman kazancınızı söylemek
oldukça zor. Yüksek hızlı tezgah kullanan müşterilerin bildirdiğine
göre %5 ile 40 arasında değişen kazançlar sözkonusudur. Zaten
hızlı olan bir tezgah için genellikle kazancınız %15-30 seviyelerinde
olur. Aynı zamanda yüzey kalitesinde de bir iyileşme göreceksiniz
(yüksekhızlı tezgah da dahil).
İşlemenize
optimizasyon yazılımının katabileceği faydaların özeti:
1)
Daha hassas ve daha kaliteli parçalar.
2) Azaltılmış işleme zamanı (bazı tezgahlarda 3-4 kat hızlı).
3) Azaltılmış tesfiye zamanı (birçok atölye için sıfıra inmiştir).
4) Azaltılmış tezgah bakımı ve daha uzun ömür
5) Daha eski kontrollerde azaltılmış dosya transferi zamanı
(genelde 1/4'ü sürede)
6) Azaltılmış depolama problemleri (genellikle orijinal boyutunun
1/4'ü)
Görebileceğiniz
gibi optimizasyon yazılımları tezgah takımınızı ve kontrolünüzün
fiziksel potensiyeline ulaşarak takım yolunuzu mükemmel kılar.
Optimizasyon yazılımı sihirbaz değildir, sadece süreci ve
çeşitli sınırları anlayarak bunların üstesinden gelmesini
bilmiştir. Özetle iyi yüzeyler hassasiyet ister. Gerçekten
mümkün olan en kısa sürede en hassas şekilde üretmek zor iştir,
zaten bu da optimizasyon yazılımlarının bütün hedefidir.
|