*Bu rapor, Otomotiv Sanayiinde İşbirlikleri II:"Endüstriyel Tasarım
ve Ürün Geliştirme"
konferansında yapılan sunumdan derlenmiştir.
Kudret
Önen
Genel Müdür
Otokar Otobüs Karoseri Sanayi A.Ş.
22 Ekim 2004 Sabancı Center, İstanbul
Geçtiğimiz
yıl 40. yılını kutlayan Otokar, Türk otomotiv sanayinin en
eski şirketlerinden biridir. "Magirus-Deutz" lisansı
altında otobüs üretimine başlayan, Türkiye'de belli bir döneme
ismini vurmuş 'Apollo', 'Magirus' otobüsleri ile tanınan Otokar,
bir bankanın satışıyla Koç Grubu'na geçmiş ve 1970'den itibaren
de tamamen kendi dizayn ettiği araçlar üzerine konsantre olarak
imalatını sürdürmüştür.
Bugün
İstanbul'da nerdeyse her gün 1 ila 2 milyon civarında insan
taşıyan minibüsleri Otokar üretmektedir. 1984'lerde şirket
büyüme stratejisi olarak başka bir alan tanımlamış ve 1987'de
askeri araçlar imalatına başlamıştır.
1990'ların
başında hafif zırhlı araçlar imalatına başlamış; 2002'de de
"İstanbul-Fruehauf' ile "Otokar" birleşmiştir.
Böylelikle, Otokar ürün gamına semi-treyler, treyler ürünleri
eklenmiştir. Yine 2002'de, otobüsçülük tekrar canlandırılarak,
"Sultan" midibüsler üretilmeye başlanmıştır. Neticede
Otokar geniş bir mamül gamına sahip olmuştur.
|
|
|
1963,
lisans altı otobüs imalatı (Deutz)
|
1970,
kendi dizaynı minibüs
|
1970,
kendi dizaynı küçük otobüs
|
Otokar'ın
gelişme stratejisi kısaca analiz edilirse; faaliyete başladığı
1963 yılında ürettiği ancak sonrasında birtakım nedenlerle
bırakmak zorunda kaldığı ilk otobüslerin; sonrasında minibüs
ve küçük otobüslerin lisans altında değil; kendi dizaynı olarak
üretildiği görülmektedir.
1970'li
yıllardan bu yana 80S4.5, 85ES gibi ve son olarak da sağda
görülen M2000 modeli ile pazarlanan minibüsümüz neredeyse
25 yıldır Otokar tarafından dizayn ve imal edilmektedir.
M2000
"dolmuş" taşımacılık alanının en önemli araçlarından
biri olmuştur.
|
|
1984,
kendi dizaynı otobüs (131-11B)
|
2002,
kendi dizaynı küçük otobüs
|
1984'lü
yıllarda tekrar otobüsçülüğe dönerek, "131-11B"
adı verilen tamamen Otokar lisansıyla otobüs imalatı başlamıştır.
Askeri işlerdeki büyüme nedeniyle otobüsçülüğe ara verilmiş;
askeri işlere ağırlık verilmiştir. Otobüsçülük kısa bir süre
bırakılmış, ancak 2002'de tekrar Otokar dizaynı küçük otobüsler
üretilmeye başlanmıştır.
|
|
1987,
Land Rover lisansı ile taktik araçlar
|
(40
adetin üzerinde kendi dizaynı özel araç)
|
Askeri
taktik araçlarda, 1987 yılında 'Land Rover'la lisans altında
başlanılan imalat, bugün hala devam etmektedir. Bugün Türkiye'de
20 bin adet Land Rover Defender üretilip satılmasını sağlayan
unsur ise, 'Land Rover'ın kendisinin yanında Otokar'ın ona
eklediği 40'ın üstünde değişik modeldir. Bugün ordumuz 3.5
tondan 4 tona kadar, istediği bir Otokar 'Land Rover Defender'
aracını bulabilmektedir. Bu da tamamen Otokar'ın özgün tasarımları
ile ortaya çıkmıştır.
|
|
1990,
Land Rover şasi üstüne zıhrlı araçlar
|
1993,
monokok gövdeli zıhrlı araçlar
|
1990
yılında Land Rover ile yarı lisans altında başlayan zırhlı
araçları; hemen arkasından şasisiz, tamamen Otokar dizaynı
bir zırhlı araç takip etmiştir. Onun ardından 6.5 tonluk daha
büyük, yine şasisi olmayan bir zırhlı araç üretilmiştir. Bugünlerde
Otokar 8x8, 26 tonluk büyük bir zırhlı araç projesi üzerinde
çalışmaktadır. Burada önemli olan nokta; lisans altında başlayan
bir çalışmayla, mühendisliğin ve özgün tasarımların nereye
geldiğidir.
|
|
1997,
monokok gövdeli zıhrlı araçlar
|
2001,
8x8 25 tonluk zıhrlı araç proje aşamasında
|
|